ชวนวิเคราะห์กฎหมายว่าด้วยเรื่องการทำแท้ง มาตรา 302 จากเรื่องจริง
กฎหมายอาญาว่าด้วยเรื่องการทำแท้ง มาตรา 302 กล่าวว่า ผู้ใดทำให้หญิงแท้งลูกโดยหญิงนั้นยินยอม ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือ ปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ มาวิเคราะห์กฎหมายข้อนี้จากเรื่องจริง…
สา (ชื่อสมมุติ) อายุ 24 ปี ตั้งท้องกับแฟนที่เลิกกันไปแล้ว เพราะแฟนใช้สารเสพติดและทำร้ายร่างกาย สาทนไม่ไหวจึงตัดสินใจหนีจากมา หลังจากนั้นก็ขาดการติดต่อกันไปเลย สาเคยมีลูกแล้ว 2 คน คนโตอยู่กับทางบ้านแฟนเก่าส่วนคนเล็กอยู่กับตน สาไม่ต้องการมีลูกกับแฟนคนนี้ ตอนท้อง 4 เดือนจึงได้ไปที่บ้านที่มีคนแนะนำมาเพื่อทำแท้งโดยมีค่าบริการ 7,000 บาท เค้าฉีดน้ำอะไรสักอย่างเข้าไปในช่องคลอดผ่านสายยางสารู้สึกเจ็บมาก คนฉีดบอกว่ารอสัก 1-3 วันก็จะหลุด แต่แล้วก็ไม่มีอาการอะไร สาจึงกลับไปให้ฉีดอีกครั้งแต่ก็เหมือนเดิม สัปดาห์ต่อมาจึงตัดสินใจไปทำแบบเดิม กลับมามีอาการปวดท้องเกร็งมาก แต่ก็ไม่มีอะไรออกมานอกจากเลือดปนกับน้ำที่ฉีดไปเท่านั้น
สารู้สึกกังวลใจมาก ห่วงลูกคนเล็กด้วย ถ้าตัวเองเป็นอะไรมาลูกคงลำบากแน่ ต่อมาทราบว่ามีสายท้องไม่พร้อม 1663 สาโทรไปได้รับการปรึกษาช่วยเหลือ จึงได้ตัดสินใจเดินทางด้วยรถไฟฟรีจากภาคใต้มาที่กรุงเทพฯ
ถ้าวิเคราะห์ตามกฎหมายอาญามาตรา 304 ว่าด้วยเรื่องการทำแท้ง “ผู้ใดเพียงแต่พยายามทำแท้ง หรือยินยอมให้ทำแท้ง ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษ” นั่นหมายความว่า เงินที่เก็บออมมา 7,000 บาทไปให้คนทำแท้ง แต่ว่าไม่สำเร็จ กฎหมายไม่สามารถเอาผิดกับคนที่ทำแท้งที่ฉีดน้ำเข้าไปในช่องคลอดได้เลย ทั้งๆ ที่เป็นการกระทำที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ และอาจทำให้สาเสียชีวิตได้ ซึ่งจริงๆ มันคือ “การทำแท้งเถื่อน” นั่นเอง
แต่สาได้รับความช่วยเหลือให้มีชีวิตที่ปลอดภัยได้กลับบ้านไปดูแลลูก จากแพทย์ที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ ดูเหมือนเรื่องราวจะจบลงด้วยดี แต่เรื่องจริงกลับไม่เป็นเช่นนั้น เพราะอะไรหรือ …แม้ว่าหมอได้ยุติการตั้งครรภ์ให้สาได้สำเร็จอย่างปลอดภัย แต่ก็ทำให้หมอเสี่ยงต่อการถูกตั้งข้อกล่าวหาตามกฎหมายอาญามาตรา 302 โดยต้องไปพิสูจน์ทางคดีกันว่า หมอได้ทำภายใต้เงื่อนไขของกฎหมายอาญามาตรา 305 ในเรื่องปัญหาสุขภาพหรือไม่
ส่วนตัวสาเอง ก็ถือว่าเสี่ยงต่อการตั้งข้อกล่าวกฎหมายอาญามาตรา 301 ด้วยเช่นกัน เพราะการทำแท้งนั้นสำเร็จ แม้ว่าตัวเองจะปลอดภัยก็ตาม ในที่สุด กฎหมายก็ปล่อยให้ผู้ทำแท้งเถื่อนลอยนวลทำมาหากินกับความทุกข์ของผู้หญิงได้ต่อไป… ความเป็นธรรมอยู่ที่ไหน?