สถานการณ์ท้องไม่พร้อม

โครงการวิจัยรูปแบบการจัดระบบบริการ การยอมรับการยุติการตั้งครรภ์โดยใช้ยาในประเทศไทย เรณู ชูนิล ดร.วรรณภา นาราเวช บทคัดย่อ การศึกษาเรื่องรูปแบบการจัดระบบบริการและการยอมรับการยุติการตั้งครรภ์โดยใช้ยาในประเทศไทย วัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการจัดระบบริการการยุติการตั้งครรภ์โดยใช้ยา และการยอมรับบริการยุติการตั้งครรภ์โดยใช้ยาของผู้ให้บริการและผู้รับบริการ อันจะนำไปสู่แนวทางในการพัฒนาการจัดระบบริการและการบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพต่อไป วิธีการศึกษาใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม กลุ่มเป้าหมายคือ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (key informants) ทั้งผู้ให้บริการ ได้แก่ แพทย์ พยาบาล นักสังคมสงเคราะห์ ผู้รับบริการ รวมทั้งผู้แทนองค์กรที่เกี่ยวข้องกับระบบบริการยุติการตั้งครรภ์โดยใช้ยารวม 30 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content...

“ตั้งแต่ท้องมาก็มีเลือดออกมาตลอด หมอบอกว่ารกเกาะต่ำ พบว่ามีเลือดออกทั้งคืน ไปตรวจที่โรงพยาบาลจังหวัดพบภาวะเลือดจาง อยากยุติการตั้งครรภ์เพราะคลอดลูกคนแรกก็แท้งคุกคามต้องให้เลือด รพ.แจ้งว่าอายุครรภ์เกินกว่าที่จะยุติแล้ว ฉีดยากันแท้งและให้กลับบ้าน จึงพยายามหาข้อมูลเอง มีคนแนะนำให้ซื้อยาจากเน็ตมาใช้เอง....”  ผู้หญิงฝากครรภ์ที่คลินิกใกล้บ้าน แพทย์แจ้งว่ารกเกาะต่ำ ตั้งแต่ท้องมาก็มีเลือดออกตลอดแต่ไม่มาก มีวันหนึ่งเลือดออกตอนกลางคืนจนถึงเช้า จึงไปตรวจละเอียดที่โรงพยาบาลจังหวัด พบภาวะรกเกาะต่ำและเลือดจาง เธอมีลูกอ่อนอายุเพียง 10 เดือน ท้องแรกก็มีภาวะแท้งคุกคามต้องฉีดยากันแท้ง เธอต้องคลอดโดยการผ่าออกและให้เลือดเพราะตรวจพบภาวะเกร็ดเลือดต่ำ จึงไม่อยากตั้งครรภ์ต่อเพราะปัญหาสุขภาพของตนเอง จึงบอกกับหมอไปว่าไม่พร้อมตั้งครรภ์ เจ้าหน้าที่แจ้งว่าท้องโตมากเกินกว่าที่จะยุติการตั้งครรภ์แล้วขอให้ท้องต่อไป ได้ฉีดยากันแท้งให้และให้กลับบ้าน ชีวิตของเธอตอนนี้ หากมีลูกอีกคนโดยที่สุขภาพย่ำแย่คงจะยากลำบาก เพราะเธอต้องทำงาน...

การทำแท้งในประเทศไทยไม่ได้ผิดกฎหมายทั้งหมด กฎหมายอนุญาตให้ผู้หญิงสามารถตัดสินใจทำแท้งได้โดยแพทย์ โดยมีข้อบ่งชี้เหตุผลทางการแพทย์เพื่อสุขภาพและชีวิตของหญิงตั้งครรภ์ รวมทั้งการตั้งครรภ์ที่เกิดจากความผิดทางเพศ ดังต่อไปนี้ 1. การตั้งครรภ์นั้นส่งผลเสียต่อชีวิตหรือสุขภาพทางกายของผู้หญิง 2. การตั้งครรภ์ที่เกิดจากการถูกข่มขืนกระทำชำเรา  3. การตั้งครรภ์ในเด็กหญิงที่อายุไม่เกิน 15 ปี ไม่ว่าหญิงนั้นจะสมยอมหรือไม่ก็ตาม 4. การตั้งครรภ์มาจากเหตุล่อลวง บังคับ หรือข่มขู่ เพื่อทำอนาจาร สนองความใคร่  5. การตั้งครรภ์นั้นส่งผลเสียต่อสุขภาพทางใจของผู้หญิง (เพิ่มเติมในข้อบังคับแพทยสภา พ.ศ. 2548 ขยายความ ”สุขภาพ” ให้ครอบคลุมทางกายและใจ แต่ยังไม่ถูกระบุไว้ในกฎหมาย) 6....

“หญิงตั้งครรภ์ท้องที่ 6 มีปัญหาสุขภาพ ได้รับการรักษาต่อเนื่องจากการผ่าตัดเนื้องอกในสมอง ครรภ์ล่าสุดพบเนื้องอกในมดลูก โรงพยาบาลปฏิเสธการยุติการตั้งครรภ์ สุดท้ายถูกเกลี้ยกล่อมให้ตั้งครรภ์ต่อ...” หญิงตั้งครรภ์วัยเกือบ 50 ปี มีลูกมาแล้ว 5 คน ท้องนี้เป็นท้องที่ 6 เธอหาเลี้ยงครอบครัวด้วยการรับจ้างทำงานก่อสร้าง และมีโรคประจำตัวคือโรคลมชัก เมื่อ 6 ปีก่อน เธอเคยผ่าตัดเนื้องอกในสมอง ได้รับยาและรักษาต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน ปัญหาสุขภาพที่รุมเร้าทำให้เธอไม่ต้องการตั้งครรภ์ต่อ จึงไปปรึกษาโรงพยาบาลชุมชนตามสิทธิบัตรทอง หลังจากนั้นก็ส่งต่อมาที่โรงพยาบาลจังหวัด ผลอัลตราซาวด์ตั้งครรภ์ได้...

“สปสช. จัดสรรงบเพิ่มยายุติการตั้งครรภ์” อ่านแล้วสงสัยไหม? ขอขยายความแบบนี้นะ… ยายุติการตั้งครรภ์ (Medabon) ขึ้นทะเบียนในประเทศไทยเมื่อปลายปี 2557 และกระจายไปใช้ในโรงพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนการใช้ยากับกรมอนามัย สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) รายงานว่า อัตราการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัยในประเทศไทยลดลงอย่างต่อเนื่อง ข้อมูลพบว่า ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัยลดลง 12 ล้านบาทในปี 2558 และลดต่อเนื่องในปี 2559 ถึง 20 ล้านบาท สรุปคือ...

มาหาคำตอบกัน: เหตุใดผู้หญิงท้องไม่พร้อมจึงเลือกยุติการตั้งครรภ์ เรารับรู้วลีนี้กันมานานว่า “ไม่มีผู้หญิงคนไหนตั้งใจท้องเพื่อไปทำแท้ง” แต่..ทำไมจึงยังมีผู้หญิงเข้ารับบริการยุติการตั้งครรภ์ ? เรามาป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมจะดีกว่าไหม ? แล้วการท้องไม่พร้อมของผู้หญิงเกิดจากสาเหตุใดกันแน่ ? เรามาหาคำตอบกัน..ข้อมูลการให้บริการสายด่วน 1663 ในช่วง 1 มกราคม - 31 กรกฎาคม 2564 พบว่า จำนวนผู้รับบริการที่มาปรึกษาท้องไม่พร้อมจำนวน 26,158 ราย เฉลี่ยเดือนละ 3,337...

ข้อเท็จจริงคือ “กฎหมาย” ควรต้องปรับปรุงแก้ไขเพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอยู่เสมอ ประมวลกฎหมายอาญาว่าด้วยความผิดฐานทำให้แท้งลูก ได้ถูกใช้มากว่า 60 ปีแล้ว สภาพสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองไทยที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างมากมาย ส่งผลให้ในปี พ.ศ. 2560 คณะกรรมการพิจารณาปรับปรุงประมวลกฎหมายอาญา สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ได้หยิบยกเอาประมวลกฎหมายอาญามาตรา 301-305 มาปรับปรุง โดยมีแนวโน้มให้ตีความสุขภาพครอบคลุมสุขภาพทางใจ และกรณีตัวอ่อนในครรภ์มีความพิการหรือมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคทางพันธุกรรมด้วย ปัจจุบันการพิจารณาดังกล่าวยังไม่แล้วเสร็จ รูปธรรมปัญหาที่เกิดขึ้นจริงในสังคมไทยจากครอบครัว เศรษฐกิจ และสังคม ที่ผลักดันให้ผู้หญิงตัดสินใจยุติการตั้งครรภ์ ได้แก่...

กระทรวงแรงงานออกกฎกระทรวงตาม พ.ร.บ.การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2561 เพื่อสนับสนุนให้ลูกจ้างวัยรุ่น (อายุ 15-20 ปีบริบูรณ์) ได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ การคุมกำเนิด การฝากครรภ์ และการทำแท้งที่ปลอดภัย ทั้งนี้ สถานประกอบกิจการจะต้องจัดระบบส่งต่อให้วัยรุ่นที่ตั้งท้องได้รับสวัสดิการทางสังคม และบริการอนามัยการเจริญพันธุ์ที่เหมาะสมต่อไป ผู้สื่อข่าวสังเกตว่าลูกจ้างและนายจ้างรับรู้กฎกระทรวงนี้ค่อนข้างน้อย และไม่มีบทลงโทษกรณีที่นายจ้างไม่ปฏิบัติตามกฎกระทรวง ซึ่งอาจทำให้ลูกจ้างวัยรุ่นเข้าไม่ถึงสิทธิที่จำเป็น รายงานจากการประชุมระดับชาติ สุขภาวะทางเพศ ครั้งที่ 3 การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น...

การยุติตั้งครรภ์โดยใช้ยา (Medical Abortion) หมายถึง “การใช้ยากระตุ้นให้เกิดการยุติต้ังครรภ์แทนการดูดหรือขูดมดลูก” แม้ว่าจะมีการใช้ยาเพื่อยุติตั้งครรภ์ (ทำแท้ง) มานานแล้วก็ตาม แต่การคิดค้นสูตรยาที่จะนำมาใช้สำหรับยุติตั้งครรภ์ ในช่วงไตรมาตรแรกของการตั้งครรภ์ โดยมีผลงานวิจัยยืนยันเรื่องประสิทธิภาพ และความปลอดภัยของยาอย่างจริงจังเพิ่งเกิดขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การใช้ยาเพื่อยุติการตั้งครรภ์จะช่วยให้ผู้หญิงเข้าถึงบริการที่ปลอดภัยมากขึ้นเพราะสามารถให้บริการได้ในสถานบริการที่ไม่มีเครื่องมือสำหรับขูดมดลูกได้  5 เหตุการณ์ครั้งสำคัญๆ เพื่อให้มีการใช้ยาสำหรับยุติตั้งครรภ์เป็นที่รับรู้และตระหนักไปทั่วโลก ในแต่ละช่วงดังนี้  พ.ศ. 2541 (ค.ศ. 1998) มีการประชุมที่เมืองเบลลาจิโอประเทศอิตาลีในกลุ่มนักวิจัยเรื่อง สุขภาพผู้หญิงและผู้บริหารระดับนานาชาติจากหลายประเทศทั่วโลกโดยที่ประชุมได้พูดถึง เรื่องการยุติตั้งครรภ์โดยใช้ยาและสรุปว่าการยุติตั้งครรภ์โดยใช้สูตรยามิฟิฟริสโตน (MIFEPRISTONE) ควบคู่กับ ไมโซโพรสตอล...

เมื่อวันที่ 14 – 15 สิงหาคม 2562 ที่ผ่านมา สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข จัดการประชุมเครือข่ายอาสาส่งต่อยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย (RSA) ภาคอีสาน ณ โรงแรมริเวอร์ ซิตี้มุกดาหาร โดยการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) โครงการพัฒนาเครือข่ายบริการทางเลือกที่ปลอดภัยและเป็นมิตร สำหรับวัยรุ่นและผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อม โดยมีเป้าหมายให้การดำเนินงานเครือข่ายอาสา RSA (Referral system...