มาหาคำตอบกัน: เหตุใดผู้หญิงท้องไม่พร้อมจึงเลือกยุติการตั้งครรภ์
เรารับรู้วลีนี้กันมานานว่า “ไม่มีผู้หญิงคนไหนตั้งใจท้องเพื่อไปทำแท้ง” แต่..ทำไมจึงยังมีผู้หญิงเข้ารับบริการยุติการตั้งครรภ์ ? เรามาป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมจะดีกว่าไหม ? แล้วการท้องไม่พร้อมของผู้หญิงเกิดจากสาเหตุใดกันแน่ ? เรามาหาคำตอบกัน..
ข้อมูลการให้บริการสายด่วน 1663 ในช่วง 1 มกราคม – 31 กรกฎาคม 2564 พบว่า จำนวนผู้รับบริการที่มาปรึกษาท้องไม่พร้อมจำนวน 26,158 ราย เฉลี่ยเดือนละ 3,337 ราย ทั้งนี้ ปัญหาที่ทำให้ผู้หญิงท้องไม่พร้อมมีหลากหลายและมักจะมีมากกว่า 1 ปัญหา ตั้งแต่ การคุมกำเนิดผิดพลาด ปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาสุขภาพกายและจิต ที่น่าสนใจคือ มีผู้ให้เหตุผลความไม่พร้อมอันสืบเนื่องมาจากประเด็นความรุนแรง มีจำนวนถึง 13,173 ราย คิดเป็น 50.4% หมายความว่า ครี่งหนึ่งของผู้หญิงที่มาปรึกษาท้องไม่พร้อมพบปัญหาความรุนแรงร่วมด้วย
มาทำความเข้าใจปัญหาความรุนแรงกัน คนทั่วไปมักเข้าใจว่า ความรุนแรงนั้นคือการลงไม้ลงมือต่อร่างกาย แต่ที่จริงแล้วไม่ใช่การทำร้ายทางกายเสมอไป ยังมีความรุนแรงทางจิตใจที่กระทำต่อฝ่ายหญิง เช่น เมื่อทราบว่าผู้หญิงตั้งครรภ์ก็ทอดทิ้งไป หรือ พบภายหลังว่าฝ่ายชายมีครอบครัวอยู่แล้ว รวมทั้งสัมพันธภาพกับคู่ที่ไม่ดี นอกจากนี้ ยังพบความรุนแรงเชิงโครงสร้างสังคมที่ส่งผลให้ผู้หญิงไม่สามารถตั้งครรภ์ต่อไปได้ เช่น ทั้งคู่ยังไม่ได้แต่งงานกัน หรือ ครอบครัวของผู้หญิงและ/หรือผู้ชายไม่ยอมรับการตั้งครรภ์
ข้อมูลสายด่วน 1663 พบว่า ความรุนแรงเชิงโครงสร้างสังคม เป็นเหตุความรุนแรงอันดับต้น ๆ ที่ทำให้ผู้หญิงไม่สามารถตั้งครรภ์ต่อไปได้ พบว่า การที่ครอบครัวไม่ยอมรับการตั้งครรภ์มาเป็นอันดับหนึ่ง (93.9%) รองลงมาคือ ทั้งคู่ยังไม่แต่งงาน (48.1%) สำหรับความรุนแรงทางจิตใจ จำนวนมากพบว่า ฝ่ายชายมีครอบครัวอยู่แล้ว (57.5%) รองลงมาคือ ถูกฝ่ายชายทอดทิ้งเมื่อทราบว่าตั้งครรภ์ (37.2%) นอกจากนี้ยังพบว่า สัมพันธภาพที่ไม่ดีส่งผลให้ผู้หญิงต้องคิดหนักหากจะต้องมีลูกกับผู้ชายคนนี้ (10.0%) ส่วนความรุนแรงทางกาย เป็นความรุนแรงที่สังคมมักมองเห็นและให้ความเห็นใจ แต่พบว่า มีสัดส่วนค่อนข้างน้อยมากเมื่อเทียบกับความรุนแรงทางสังคมและจิตใจ คือ พบการทำร้ายจากฝ่ายชาย 1.07% และการทำร้ายโดยคนในครอบครัวอันเนื่องมาจากการตั้งครรภ์ 0.12%
การฉายภาพสาเหตุของการท้องไม่พร้อมนี้ ทำให้เราเข้าใจว่าเพียงการรณรงค์คุมกำเนิดเพื่อการป้องกันท้องไม่พร้อมเท่านั้นคงไม่เพียงพอ แต่หากยังต้องรวมถึงการแก้ปัญหาความรุนแรงในสังคมไทย โดยเฉพาะโครงสร้างสังคมไทยที่ส่งผลให้ผู้หญิงต้องเข้าสู่วงจรท้องไม่พร้อม การตำหนิและประณามผู้หญิงฝ่ายเดียว การผลักไสให้ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อมต้องเข้าสู่จุดอับของชีวิต ไม่กล้าแสวงหาความช่วยเหลือ ในขณะที่สังคมปล่อยให้ผู้ชายลอยนวล กล่าวคือ ผลักภาระคุมกำเนิดให้ฝ่ายหญิง ไม่ซื่อสัตย์ต่อครอบครัว-มีเพศสัมพันธ์นอกสมรส และขาดสำนึกรับผิดชอบเมื่อผู้หญิงตั้งครรภ์
สุดท้ายก็คือ ความคิดสังคมไทยเราเองนี่แหละที่ไม่ให้พื้นที่ยืนกับผู้หญิงที่ท้องไม่พร้อม โดยเฉพาะวาทกรรม “ไม่รักนวลสงวนตัว” “ท้องก่อนแต่ง” หรือ “ท้องไม่มีพ่อ” และอื่น ๆ อีกมากมาย คือสิ่งที่ต้องปรับแก้ นั่นคือ ควรให้น้ำหนักต่อมาตรการทางสังคมและกฎหมายในกลุ่มผู้ชาย ทั้งต่อความรับผิดชอบในเพศสัมพันธ์ และการตั้งครรภ์ ซึ่งสิ่งนี้จะเป็นไปได้เมื่อมีการเปลี่ยนผ่านความคิดและทัศนะของผู้คนในสังคมให้มีมาตราฐานทางจริยธรรมและสังคม ระหว่างหญิงและชายที่เท่าเทียมกันอย่างแท้จริง..
เครดิตข้อมูล: สายปรึกษาเอดส์และท้องไม่พร้อม 1663
เรื่องโดย คุณทัศนัย ขันตยาภรณ์ เครือข่ายสนับสนุนทางเลือกของผู้หญิงท้องไม่พร้อม