มีคำถามเกี่ยวกับช่วงเวลาเป็นเมนส์และมีเพศสัมพันธ์ แต่ก็เกิดความกังวลไม่แน่ใจว่าจะท้องไหม บางคนว่าทำไมต้องถามในเรื่องไม่น่าเป็นไปได้ แต่เป็นคำถามที่น่าตอบให้เคลียร์ครับ มาดูถาม-ตอบกัน
คำถาม : มีเพศสัมพันธ์ตอนประจำเดือนใกล้หมด คือมีประจำเดือนแต่เล็กน้อย เป็นหลังจากการกินยาคุมฉุกเฉิน หลั่งนอก ไม่ได้ใส่ถุงยาง หลังมีเพศสัมพันธ์มีเลือดเหมือนประจำเดือนนิดหน่อย ตอนนี้ผ่านมา 3-4 สัปดาห์แล้วประจำเดือนยังไม่มา มีโอกาสท้องไหม
คำตอบ: คำถามนี้ มาทำความเข้าใจใน 2-3 เรื่องครับ
เรื่องแรก คือ มีเพศสัมพันธ์ตอนประจำเดือนใกล้หมด แต่บอกว่ามีเลือดออกเล็กน้อยมากและไม่ได้บอกว่าเลือดออกหลังจากกินยาคุมฉุกเฉินแล้วกี่วัน การมีเลือดออกเล็กน้อยมากน่าจะไม่ใช่ประจำเดือนครับ หลายๆ คนจะมีเลือดออกประมาณ 7 วันหลังกินยานี้ เป็นอาการข้างเคียงที่พบได้มักมีลักษณะกระปริดกระปรอย ถ้ามีเพศสัมพันธ์ช่วงนี้จึงไม่ใช่จังหวะที่เป็นเมนส์ อาจมีไข่ตกช่วงนี้หรือหลังจากนั้นได้
เรื่องที่สอง คือ มีเลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์นิดหน่อย ซึ่งก็น่าจะมีเลือดที่ซึมได้อยู่ก่อนแล้วจึงไม่ผิดปกติแต่อย่างใด แต่ถ้ามีเลือดออกมาก ปวดท้องด้วย และออกต่อเนื่องไม่หยุด หรือมีตกขาวสีเหลืองปน เป็นอาการผิดปกติ ขอให้ไปตรวจกับคุณหมอหาสาเหตุเพื่อการรักษาที่เหมาะสม
เรื่องที่สาม คือ ผ่านมา 3-4 สัปดาห์แล้ว ประจำเดือนยังไม่มาจะท้องไหม หลังกินยาคุมฉุกเฉินประจำเดือนครั้งต่อไปจะมาตรงตามปกติหรือมาช้ากว่าเดิมหรือ เร็วกว่าปกติ 1-2 วัน แต่ไม่เกิน 1 สัปดาห์ ปริมาณประจำเดือนอาจเพิ่มขึ้น ระยะเวลาอาจสั้นลง ดังนั้นหลังกินยา ประจำเดือนควรมาภายใน 3-4 สัปดาห์
สรุปคำตอบ คือ มีโอกาสท้องได้ ให้ตรวจปัสสาวะทดสอบการตั้งครรภ์
คำถาม: มีเพศสัมพันธ์วันสุดท้ายของการมีประจำเดือนที่เป็นประจำเดือนจากการกินยาคุมแผง ไม่ได้ใส่ถุง หลั่งนอก มีโอกาสที่จะท้องไหมคะ
คำตอบ : ก่อนจะตอบว่าท้องได้หรือไม่ เรามาทำความเข้าใจใน 2-3 เรื่องก่อนนะครับ
เรื่องแรก อยากให้ผู้หญิงทำความรู้จักกับประจำเดือนของตัวเองให้ถ่องแท้ เลือดประจำเดือนที่ใช่ คือปริมาณเลือดออกค่อนข้างมากหรือมาก ไหลแรง สีแดง แต่ถ้าไม่น่าใช่คือเลือดออกน้อย กระปริดกระปรอย สีน้ำตาลหรือชมพู สาเหตุอาจกำลังมีไข่ตก เกิดจากกินยาคุม ปากมดลูกผิดปกติ ติดเชื้อในช่องคลอดเป็นต้น ถ้ามีเลือดไม่เข้าข่ายประจำเดือน อาจไม่ปลอดภัยถ้ามีเพศสัมพันธ์
เรื่องที่สอง ผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์ในวันท้ายๆ ของประจำเดือนมีโอกาสท้องได้ครับ พบได้ในคนที่ประจำเดือนมาช่วง 21-24 วันเป็นรอบเดือนที่สั้นกว่าคนทั่วไป (คือ 28-30 วัน) ซึ่งทำให้ไข่จะตกเร็วกว่าเดิมเป็นช่วงวันที่ 10-12 ของรอบเดือน ทั้งนี้ อสุจิจะสามารถมีชีวิตอยู่ในท่อนำไข่ได้นาน 2-3 วันจนถึง 5 วัน ดังนั้น ถ้ามีประจำเดือนมา 5-7 วัน และมีเพศสัมพันธ์ช่วงวันสุดท้ายของเมนส์ (ตรงกับวันที่ 7) ตัวอสุจิจะอยู่ได้นานจนเจอกับไข่ที่ตกวันที่ 10 (คือห่างกัน 4 วัน) จึงอาจเกิดปฏิสนธิได้
เรื่องที่สาม ในคนที่กินยาคุมแบบแผงรายเดือนที่มี 21 หรือ 28 เม็ด จะมีฮอร์โมนยับยั้งการตกไข่ได้ตลอด 21 วันแรกที่กินยา หลังจากนั้นก็จะมีประจำเดือน ซึ่งเป็นไปไม่ได้ว่าจะมีไข่ตกช่วงระยะมีประจำเดือน แต่ข้อสำคัญคือ ต้องกินยาแบบถูกต้องสมบูรณ์แบบ (Perfect) หมายถึงไม่ลืมกิน กินตรงเวลาทุกวันในเดือนนั้นๆ และต่อมาทุกๆเดือน ยาจะคุมกำเนิดได้ผลถึง 98-99 % แต่ถ้ากินยาไม่ครบ กินไม่ตรงเวลาก็จะป้องกันท้องได้แค่ 91% เท่านั้น
สรุปคำตอบ คือ ไม่ท้องแน่ โดยมีข้อแม้ว่าต้องกินยาถูกต้องสม่ำเสมอตลอดนะครับ ทำให้ป้องกันไม่ให้ท้องได้ตลอดไป รวมทั้งการมีเซ็กส์ในช่วงมีประจำเดือน ตราบเท่าที่คุณกินยาถูกต้องและเริ่มกินยาในแผงใหม่ก็จะไม่มีช่องว่างในการป้องกันท้อง ถ้ากังวลไม่แน่ใจเพราะบางครั้งอาจพลาดพลั้งเดือนไหนมีเลือดออกน้อยมากไม่เหมือนเมนส์ปกติ ก็ให้ตรวจปัสสาวะว่าท้องไหมนะครับ
ท้ายที่สุด ลุงหมออยากให้ใช้ถุงยางด้วยนะจะได้ป้องกันโรคด้วยครับ
ด้วยรักและห่วงใย
ลุงหมอเรืองกิตติ์ ศิริกาญจนกูล