ถ้าใครสักคนจะต้องถูกขูดมดลูก กรุณาช่วยถามหมอสักนิด ว่าหมอจะขูดด้วยเหล็กขูดหรือจะดูดด้วยหลอดพลาสติก
เอาล่ะ มาเริ่มกัน
ถาม: ใครกัน ที่จะต้องถูกขูดมดลูก?
ตอบ: ผู้หญิง
เออ แน่ดิ ผู้ชายมันไม่มีมดลูกนี่นา ถึงแม้จะผ่าตัดแปลงเพศมาจนมีจิ๋มได้แล้ว มันก็ยังไม่มีมดลูก จะขูดหรือดูดในรูตูด มันก็ไม่ใช่กิจกรรมทางการแพทย์สักหน่อย
เราขูดหรือดูดโพรงมดลูกเพื่อการรักษาหรือวินิจฉัยโรคเท่านั้นครับ เป็นต้นว่า การตั้งท้องผิดปกติก็ทำแท้งซะ แท้งไม่ครบก็ดูดออกให้ครบซะ นี่คือการรักษา แต่หากเป็นการวินิจฉัย อันที่จริงก็ทำแบบเดียวกัน นั่นคือขูดหรือดูดเอาโพรงมดลูกออกมาเพื่อให้ได้ชิ้นเนื้อแล้วพาไปตรวจดูว่ามันเป็นมะเร็งหรือไม่ หลักๆก็มีเพียงเท่านี้
แล้วทำไมผมจึงจั่วหัวว่า ขูดหรือดูด
นั่นเพราะสมัยก่อน เรามีเทคโนโลยีในเรื่องแบบนี้ไม่มาก เราจึงใช้เครื่องมือที่เป็นเหล็กคมๆ ลักษณะคล้ายช้อนตัก สอดเข้าไปในช่องคลอด สอดผ่านปากมดลูกเข้าไป และเมื่ออยู่ในโพรงมดลูกแล้วจึงเริ่มขูด
ลองหลับตานึกถึงมะพร้าวอ่อนถูกสับที่หัว เหลือรูเอาไว้ ดูดน้ำมะพร้าวเย็นๆเสียให้ชุ่มหัวใจ จากนั้นเราเอาช้อนเข้าไปขูดเนื้อมะพร้าวอ่อนออกมาใส่ปาก เคี้ยวๆบี้ๆแล้วกลืน
มันขูดกันแบบนั้นแหละ จริงๆ
ผู้หญิงทั้งโลกถูกขูดมดลูกกันมาตั้งแต่รุ่นย่ารุ่นยายผมเลยกระมัง แต่จะรุ่นทวดด้วยไหมนั้น ผมไม่แน่ใจเพราะเกิดไม่ทัน
วิธีแบบนี้มันเจ็บปวดมาก เพราะเครื่องมือมันคือเหล็ก ดังนั้น ผู้ป่วยทุกรายจึงต้องถูกทำให้ไม่เจ็บ อาจจะเป็นการดมยาสลบ ฉีดยาให้หลับ หรือบล็อกหลังให้ชาครึ่งตัว เป็นต้น เหล็กขูดทำให้เกิดอันตรายด้วยนะครับ เพราะมันเป็นเหล็ก
ดังนั้น ในสมัยก่อนจึงพบภาวะแทรกซ้อนที่น่ากลัวเกิดขึ้นได้ เช่น มดลูกทะลุ ตกเลือดในช่องท้อง บางรายถูกขูดเสียจนเหล็กบาดลึกเข้าชั้นกล้ามเนื้อมดลูกจนเกิดแผลเป็น ผู้หญิงคนนั้นจึงไม่มีเมนส์ได้อีกเลยตลอดชีวิต บางรายเมื่อการทะลุเกิดขึ้นแล้วเจ้าเหล็กขูดนั่นยังลากเอาไส้ออกมาด้วย
สยอง
หูย แค่จินตนาการก็เล่นเอาน่ากลัวจนไข่หดเลยใช่ไหม (เอิ่ม ผมถามคนอ่านที่เป็นผู้ชายนะครับ)
แต่มันก็เป็นเช่นนั้น เพราะเมื่อก่อนมันมีเครื่องมืออยู่เพียงเท่านี้แหละ “เหล็กขูด”
ในช่วงที่ผมเป็นแพทย์หนุ่มๆ ก็เคยขูดจนมดลูกคนไข้ทะลุมาแล้วจริงๆ เรื่องมันช่างน่าเศร้าใจนัก
แต่ยุคสมัยมันเปลี่ยนไป
เดี๋ยวนี้เราพบว่า การดูดโพรงมดลูกมันก็สามารถเอาเนื้อจากโพรงมดลูกออกได้ และออกดีกว่าการขูดด้วยเหล็กเสียอีก แถมเราใช้หลอดดูดที่เป็นพลาสติกแทนเหล็ก มันจึงเจ็บน้อยกว่า ทำให้บาดเจ็บน้อยกว่า เกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า สรุปว่า ดีกว่าไง เราจึงต้องรีบรณรงค์การเลิกใช้เหล็กขูดและเปลี่ยนมาใช้หลอดดูดกัน ผมและทีม ไม่ใช่สิ อันที่จริงต้อง ทีมและผมได้ร่วมรณรงค์เรื่องนี้มาราว ๑๖ ปีเห็นจะได้แล้ว
ดูดเพื่อรักษาการแท้ง
ดูดเพื่อวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งในโพรงมดลูกหรือไม่
สรุปว่า “ดูดดีกว่าขูด”
ลองหลับตานึกภาพแก้วใส่ชาไข่มุก เราใช้ช้อนเข้าไปควานตักไข่มุกกับใช้หลอดดูดไข่มุกเข้าปาก ปลุ๊ก ปลุ๊ก ปลู๊กกกก (แหม..ดูดเพลินไปนิด) อย่างไหนจะได้เม็ดไข่มุกที่ก้นแก้วสะดวกและเกลี้ยงกว่ากัน นึกสินึก คิดสิคิด
เราจึงสอนนักเรียนแพทย์รุ่นใหม่ให้ดูดแทนขูด โรงเรียนแพทย์ของผมสอนให้นักเรียนแพทย์ดูดโพรงมดลูกมาเป็นเวลาราวสิบปีเห็นจะได้แล้ว
ธนพันธ์ ชูบุญ
๑๘ ธค ๖๑
สงขลานครินทร์
ขอขอบคุณเรื่องจาก ผศ.นพ.ธนพันธ์ ชูบุญ