ตอนที่ 2
ในประเทศไทย สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย ได้จัดอบรมแพทย์ พยาบาล เรื่องการใช้ยายุติการตั้งครรภ์ทั่วประเทศ ขณะเดียวกันในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2557 ได้จัดตั้งเครือข่ายอาสา RSA ที่ประกอบด้วย แพทย์ พยาบาล และสหวิชาชีพ เพื่อจัดระบบการส่งต่อและรับส่งต่อเพื่อการยุติการตั้งครรภ์ที่เป็นมิตรและปลอดภัย และสนับสนุนยายุติการตั้งครรภ์ (ยาชื่อ Medabon) ให้โรงพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมอนามัย เพื่อใช้ยุติการตั้งครรภ์
มีผู้หญิงที่ได้รับการยุติการตั้งครรภ์ด้วยยา Medabon จากหน่วยบริการเครือข่ายอาสา RSA (เครือข่าย RSA มีการใช้การดูดสุญญากาศด้วย) เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558, 2559, 2560, 2561, 2562 จำนวน 936, 2,240, 5,643, 8,415, 5,687 ตามลำดับ รวม 22,321 ราย
ผลสำเร็จในการรักษาด้วยยา Medabon 5 ปี พบว่าแท้งสำเร็จ 94.9% ล้มเหลว 4.7% ให้ยาซ้ำ 0.3% ยังตั้งครรภ์ต่อ 0.1% เกิดภาวะแทรกซ้อน 1.6% ในช่วงเวลาเดียวกัน พ.ศ. 2557 – 2562 การตายจากการทำแท้งเถื่อนลดลงตามลำดับเป็น 17, 14, 8, 11, 8, 6 ราย และการเข้ารักษาโรคแทรกซ้อนจากการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัยในโรงพยาบาลก็ลดลงเช่นเดียวกันโดย พ.ศ. 2558 ลดลงมาเป็น 25,039 ราย และ ปี พ.ศ.2562 จำนวน 20,163 ราย
การทำงานของเครือข่ายอาสายุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย RSA ได้เข้ามาเติมช่องว่างของประเทศไทย เป็นความพยายามที่จะลดการตาย ป้องกันการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัยที่มีอยู่ดาดดื่นในสังคมไทย ที่ยังคงมีการตีตรา มีอคติ ไม่ให้เกียรติศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ การทำบาป เครือข่าย RSA พยายามให้ข่าว ทำความเข้าใจ เล่าเรื่องราว ปัญหา ความจำเป็น สิทธิของผู้หญิงท้องไม่พร้อม ทำให้ผู้หญิงเหล่านี้และครอบครัวของเธอมีทางเลือก หาทางออกได้
เครือข่ายอาสา RSA ให้บริการตามปัญหาที่เกิดขึ้นจริง งานวิจัยจากธัญญาพรรณ เรือนทิพย์ ช่วงตุลาคม 2558 – ธันวาคม 2559 จำนวนผู้รับบริการยุติการตั้งครรภ์จากเครือข่าย RSA จำนวน 2,858 คน พบว่า มีอายุตั้งแต่น้อยที่สุด 9 ปี มากที่สุดอายุ 59 ปี กลุ่มอายุ 15 – 19 ปี พบ 22.1% อายุ 20 – 24 ปี 24% อายุตั้งแต่ 30 ปีขึ้นไป จนถึงมากกว่า 45 ปี มีรวมกัน 35%
สังคมหรือแม้แต่บุคลากรทางการแพทย์มักเข้าใจผิดว่าผู้ที่ท้องไม่พร้อม ท้องต่อไม่ได้มักจะเป็นวัยรุ่นเท่านั้น และไม่ยอมรับว่าควรจะทำแท้งให้ในคนที่มีอายุ 30 ปีขึ้นไป เพราะน่าจะมีวุฒิภาวะ ดูแลป้องกันตนเองไม่ให้ท้องได้ แต่ส่วนใหญ่ผู้หญิงกลุ่มนี้มักคุมกำเนิดผิดพลาด มีโรคประจำตัวต่างๆ อีกเรื่องที่ความเข้าใจยังคลาดเคลื่อนหรือยังรู้กันไม่ทั่วถึงคืออายุครรภ์ที่มีปัญหามาปรึกษายุติการตั้งครรภ์ คือ มีตั้งแต่ 4 สัปดาห์กว่า จนถึง 26 สัปดาห์ อายุครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์ พบ 82% ที่เกิน 12 – 24 สัปดาห์ มีเกือบ 20%
ดังนั้น เครือข่ายอาสา RSA จึงจะต้องขับเคลื่อนเรื่องนี้แม้จะยากเย็นแสนเข็ญเพียงใด น่าดีใจที่มีความพยายามรวบรวมแพทย์อาสาได้เพิ่มขึ้นๆ ขณะนี้แพทย์อาสา RSA มีจำนวน 154 คน สหวิชาชีพอาสาเกือบ 600 คนในช่วงเวลาเข้าปีที่ 6 เสียงบางส่วนของผู้ที่ได้รับการช่วยเหลือได้สะท้อนให้คนทำงานได้รับรู้ และรู้สึกมีความสุขที่ได้เห็นผู้รับบริการมีความสุข เกิดความสุขที่ได้ให้การช่วยเหลือเช่นกัน เป็นความสุข 2 ชั้น เป็นผู้ให้บริการที่ไม่เห็นแก่ตัว คนเห็นแก่ตัวไม่เสียเวลากับคนเล็กคนน้อย เป็นการทำเพื่อเพื่อนมนุษย์ ปฏิบัติให้เกียรติเขา
ติดตามตอนต่อไปได้ที่นี่เร็วๆ นี้
เรื่องโดย นพ.เรืองกิตติ์ ศิริกาญจนกูล
การยุติการตั้งครรภ์แบบองค์รวม ดีกว่า ปลอดภัยกว่า ตอนที่ 1