ณ คลินิกวัยรุ่น
ญ สาว 14 ปี : ของเราเป็นตัว เห็นหัวแล้ว
ญ สาว 15 ปี : ของเรายังเป็นก้อน ๆ อยู่เลย
บทสนทนาของแม่วัยรุ่นที่กำลังพูดถึงลูกในท้อง เด็กสาวที่กำลังจะเป็นแม่คนในวัยสิบกว่า ๆ สองคนนี้ ต้องออกจากโรงเรียนกะทันหันเพราะตั้งครรภ์ ………………………………………………………………………………..
ส่วนมากวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์ แม้โรงเรียนจะอนุญาตให้เรียนต่อได้ แต่เด็กก็ค่อย ๆ เอาตัวเองออกจากโรงเรียนในระบบ ด้วยความอายที่ต้องอุ้มท้องไปนั่งเรียน อายที่ต้องตอบคำถาม หรือรับฟังคำตัดสินของคนที่โรงเรียน
เด็กไม่ได้แข็งแกร่งภายในจิตใจกันทุกคน ไม่อาจที่จะทนกับสายตาเพื่อน ๆ คุณครู และสังคมที่จับจ้องได้ สุดท้ายก็ต้องออกจากโรงเรียนมาอยู่บ้าน เพื่อรอคลอด ที่วางแผนจะไปเรียน กศน. หลังคลอด จากการติดตามหลาย ๆ เคสก็ไม่ได้ไป เพราะต้องเลี้ยงลูก ต้องไปหางานทำด้วยวุฒิการศึกษาที่ติดตัวเพียงเท่านั้น…
จากการทำงานกับวัยรุ่น พบว่า ส่วนใหญ่เกิดจากการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้วางแผนเรื่องการมีลูก ไม่มีการคุมกำเนิด ไม่รู้วิธีการคุมกำเนิดที่ถูกต้องและเหมาะสมกับตัวเอง บางรายใช้ยาคุมฉุกเฉินทุกครั้ง เข้าใจว่าเป็นยาคุมที่สามารถใช้ได้ทุกวัน โดยที่ไม่ทราบถึงผลข้างเคียงของยา …
มีวัยรุ่นจำนวนมาก เมื่อตั้งครรภ์ครอบครัวต้องเข้ามาร่วมดูแล มารดาของเด็กวัยรุ่น จึงเสมือนตั้งครรภ์เองอีกครั้ง เพราะเมื่อคลอด ก็ต้องดูแลหลานร่วมกับบุตรสาววัยรุ่นซึ่งยังไม่มีทักษะใด ๆ ในการดูแลลูกในวัยเช่นนี้
จากการทำงานกับวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์ หลายคนมองเรื่องการตั้งครรภ์ในวัยนี้เป็นเรื่องปกติ แม้จะเกิดจากการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้วางแผน และมีความคิดเห็นว่าไม่มีความรู้เรื่องการคุมกำเนิดก็ไม่เป็นไร
ท้องได้ ก็เลี้ยงได้
คำว่าเลี้ยงได้ คนละความหมายกับเลี้ยงดูอย่างมีคุณภาพได้
การรับรู้ของเด็กที่เกิดจากแม่วัยรุ่น มองว่าตนเองก็สามารถตั้งครรภ์ในวัยนี้ได้ เพราะแม่ของตนก็มีลูกในวัยนี้ เช่นกัน กลายเป็นการผลิตซ้ำของแม่วัยรุ่นในครอบครัวไปเรื่อย ๆ …
วัยรุ่น ที่จะต้องเติบโตไปเป็นวัยแรงงานที่สำคัญของประเทศชาติ แผนชีวิตที่วางเรื่องการศึกษาไว้ เดินทางไปไม่ถึง เพราะต้องออกจากโรงเรียนระหว่างทาง สังคมไทยในวันหน้าจะเป็นอย่างไร หากกำลังสำคัญของประเทศเติบโตไปอย่างไม่มีคุณภาพ
*** หากมองว่าการยุติการตั้งครรภ์ไม่ใช่หนทางแก้ปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น เราควรต้องมาคิดและตั้งคำถามกับเหตุการณ์ในปัจจุบันให้มากกว่านี้ *** และทำงานในเชิงรุกให้มากขึ้น ทั้งครอบครัว องค์กร และสังคม
วัยรุ่นควรจะเป็นวัยที่ได้ฝึกกระบวนการคิดที่สามารถจะนำไปปรับใช้ในวัยผู้ใหญ่ได้ หากต้องออกจากระบบการศึกษา ก็เท่ากับผลักเขาออกไปเรียนรู้โลกภายนอกก่อนวัยที่เหมาะสม
อนาคตของประเทศไทยอยู่ที่ทุกคนร่วมสร้างและดูแล
เราคงไม่อยากให้ลูกหลานต้องตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร
หากเห็นด้วยว่า
วัยรุ่นควรจะมีบทสนทนาเรื่องอื่น ๆ ที่ไม่น่าจะใช่เรื่องการเลี้ยงลูก มาช่วยกันปกป้องให้เขาเดินไปในเส้นทางที่ถูกที่ควร และเมื่อพลั้งพลาดก็สามารถแก้ไขให้เข้าสู่เส้นทางที่จะส่งต่อให้เขามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
เรื่องโดย : คุณปาริษา ด้วงทอง นักสังคมสงเคราะห์ชำนาญการ หัวหน้ากลุ่มงานสังคมสงเคราะห์ โรงพยาบาลตรัง RSA ภาคใต้