ทำไมบ้านร้ายสำหรับวัยรุ่น

เรื่องผิดพลาด เป็นเรื่องธรรมดาของชีวิต ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น ความเข้าใจและการยอมรับความรู้สึกของกันและกันของคนในครอบครัวถือว่าสำคัญที่สุด

เด็กวัยรุ่นท้องไม่พร้อม มักจะเดินก้มหน้ามารับคำปรึกษา พร้อมผู้ปกครองที่มีสีหน้าแววตาเคร่งเครียด

การให้คำปรึกษา/บำบัดครอบครัว ก็เพื่อให้เด็กและครอบครัว ยอมรับกับสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างเข้าใจ เห็นถึงสาเหตุที่แท้จริงของปัญหา เสริมศักยภาพเด็กและครอบครัวเพื่อให้สามารถกลับไปตั้งหลัก และร่วมเผชิญปัญหาไปด้วยกันได้

บทเรียนชีวิตเรื่องนี้ทำให้เด็กรู้สึกผิดต่อตัวเองและครอบครัว โดยไม่ต้องไปซ้ำเติมด้วยถ้อยคำรุนแรง

การหล่อหลอมความรู้สึกเด็กขึ้นมาใหม่ ด้วยการสร้างความรักความเข้าใจ ไม่ได้หมายความว่าสิ่งที่เขาทำนั้นถูกต้อง แผลในใจนี้ติดตัวเด็กไปอีกนาน แต่พลังความรักความเข้าใจใหม่ จะเป็นเกราะป้องกันให้เด็กแกร่งขึ้นเมื่อต้องเผชิญปัญหาต่อไปในวันข้างหน้า เด็กจะมีทักษะในการจัดการกับปัญหาได้ดีกว่าเดิม

หากเราผลักไสลูกออกจากบ้าน ประตูบานไหนจะเปิดรับลูกของเราไม่มีใครทราบ อ้อมกอดที่สวมกอดลูกแทนเราอาจไม่ปลอดภัย อย่าปล่อยให้เด็กต้องไปเผชิญกับปัญหาตามลำพังอย่างไม่รู้ผิดถูก  

เมื่อเกิดเหตุการณ์ท้องไม่พร้อมขึ้นในครอบครัว ควรใช้โอกาสนี้ในการสอนลูกใหม่ และกลับมาทบทวนตัวเอง ว่าเราบกพร่องในบทบาทพ่อแม่อย่างไรบ้าง

เมื่อพลั้งพลาด กอดก่อนสอนทีหลัง ยังใช้ได้เสมอมา 

การประสบปัญหาว่าแย่แล้ว การไม่มีคนอยู่ข้างๆ นั้นแย่กว่ามากในยามทุกข์ใจ

ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นไม่สำคัญเท่ากับความรู้สึกของคนในครอบครัวว่ารู้สึกต่อกันอย่างไร เห็นอกเห็นใจ เมตตาในความผิดพลาดกันแค่ไหน รักษาความรู้สึกกันไว้ได้ ก็เท่ากับรักษาความเป็นครอบครัวไว้ได้

จากการทำงาน เมื่อแยกเด็กคุยในหลาย ๆ เคสพบว่า พ่อแม่ ครอบครัว ไม่ใช่บุคคลแรกที่เด็กนึกถึงเมื่อมีปัญหา หากจะบอกว่า ช่วงวัยรุ่นเป็นวัยที่เห็นเพื่อน/แฟน สำคัญกว่าพ่อแม่ ก็เป็นเช่นนั้น แต่อย่างน้อยคนในครอบครัวก็ต้องอยู่ในรายชื่อของคนที่เด็กไว้วางใจบ้าง ยิ่งไปกว่านั้น ยังพบว่า บุคคลที่เด็กไว้วางใจกลับเป็นคนที่อยู่ในโลก Internet บางรายไม่เคยเจอหน้ากันก็มี 

เคสเด็กท้องก่อนวัยอันควร ท้องไม่พร้อม หรือติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์มา ส่วนมากคบหากับแฟนไม่นาน และเจอกันทางโลกออนไลน์  

ทำไมเด็ก ๆ ใช้โลกออนไลน์เป็นพื้นที่หลบภัย เพราะพื้นที่นี้เขาได้รับการยอมรับ เป็นตัวเองได้อย่างสบายใจ รู้สึกมีคุณค่า มีพื้นที่ให้แสดงออก

ทำไมเด็กจึงเห็นแฟน หรือเพื่อน กระทั่งคนไม่เคยเจอหน้า สำคัญกว่าพ่อแม่ ก็เพราะคนเหล่านั้นเห็นคุณค่าในตัวเด็กมากกว่าพ่อแม่ เด็กรู้สึกดีกับตัวเอง รู้สึกชอบตัวเอง รู้สึกมีตัวตนเมื่ออยู่ท่ามกลางคนเหล่านั้น ซึ่งต่างจากตอนอยู่กับพ่อแม่ 

ไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่
เราต่างก็ต้องการอยู่กับคนที่เราสบายใจ
เป็นที่พึ่งพาทางจิตใจได้เมื่อต้องการ

อย่าไปไหนไกลจากลูก
อย่าปล่อยให้เขาเติบโตเอง
โดยไม่รดน้ำเติมปุ๋ย

หากบ้านคือสถานที่ที่ปลอดภัยที่สุด 
คนในบ้านต้องไม่ร้ายจนเด็กต้องออกไปหาคนใจดีข้างนอก

กลับไปกอดลูกให้แน่น ๆ ในวันที่เขาไม่น่ารัก
นั่นแหละเป็นวันที่เขาต้องการความรักมากที่สุด

เรื่องโดย : คุณปาริษา ด้วงทอง นักสังคมสงเคราะห์ชำนาญการ หัวหน้ากลุ่มงานสังคมสงเคราะห์ โรงพยาบาลตรัง RSA ภาคใต้