ปกติถ้ามีข้อบ่งชี้ชัดเจน คุณหมอส. จะคุยเองเลยแต่ถ้าเหตุอื่นที่ไม่ชัดเจนจะมีคุณหมออีกคนช่วยดูให้ ข้อบ่งชี้ในการยุติการตั้งครรภ์ที่ชัดเจนที่จะทำให้ ในกรณีถูกข่มขืน สุขภาพแม่เช่น โรคเบาหวาน โรคSLE มะเร็งเต้านม ไตวาย ,ทารกพิการรุนแรง ที่อาจจะช่วยยุติการตั้งครรภ์ ในกรณี ติดเชื้อ HIV ทารกในครรภ์เป็นโรคธาลัสซีเมียรุนแรง (major thalassemia) ทารกพิการไม่รุนแรง พลาดท้องจากการทำหมัน ใส่ห่วงอนามัย ฝังยาคุม ติดเชื้อหัดเยอรมัน มีบุตรพอแล้ว วัยรุ่น คุมกำเนิดล้มเหลว มีการเลิก/หย่า/แยก ปัญหาวิตกกังวล ซึมเศร้า
อายุครรภ์ที่ยุติการตั้งครรภ์ ไม่เกิน 16 สัปดาห์ เมื่อมาปรึกษาแพทย์ครั้งแรก และรับเฉพาะคนที่มีปัญหาที่อยู่ในตัวอำเภอและอำเภอติดกันอีก 2 อำเภอเท่านั้น แต่ยังมีกำแพงความคิดกั้นอยู่คือจะไม่ช่วยยุติการตั้งครรภ์ให้ในรายที่เคยแนะนำให้ทำหมันแล้วคนไข้ปฏิเสธ และอายุครรภ์เกิน 16 สัปดาห์
สาเหตุท้องไม่พร้อมที่มาโรงพยาบาล
– ไม่ได้คุมกำเนิด ที่โรงพยาบาลมีตู้หยอดเหรียญถุงยางอนามัย พบว่า วัยรุ่นหยอดเหรียญบ่อยมากจนตู้พัง ส่วนที่โรงเรียนถุงยางก็หมดไม่พอให้บริการ
– ล้มเหลวจากการคุมกำเนิด
– ร่วมเพศโดยไม่สมัครใจ ถูกข่มขืน ถูกล่อลวง พบเด็กหญิงแม่ 2 ราย ในปี 2563
ทีมพยาบาลที่ช่วยคุณหมอมีหลายคน ให้คำปรึกษาท้องไม่พร้อม ทุกคนในทีมที่พบจะใจดีมาก บอกว่าทำงานนี้โดยไม่พบแรงกดดันใด ๆ จากเจ้าหน้าที่คนอื่น ๆ ของโรงพยาบาล ภูมิใจที่ได้ช่วยเหลือคนไข้ โดยเฉพาะมีอยู่รายหนึ่งที่มีอายุเพียง 12 ปี น่าดีใจเป็นอย่างยิ่งที่สภาพแวดล้อมการทำงานดี การนัดติดตามคนไข้ จะมีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลช่วยดูแลโดยให้ยึดตามแนวทางการดูแลผู้หญิงท้องไม่พร้อมของโรงพยาบาล
วิธีการยุติการตั้งครรภ์
1. ใช้กระบอกดูดสุญญากาศในอายุครรภ์น้อยกว่า 10 สัปดาห์
2. ใช้ยายุติการตั้งครรภ์แบบเดี่ยวมียาชนิดเดียวเป็นหลักยังไม่ได้เบิกยายุติการตั้งครรภ์จากกรมอนามัย
ความภูมิใจที่คุณหมอได้ให้บริการยุติการตั้งครรภ์กับผู้ที่ท้องไม่พร้อมมีตัวอย่าง 2 ราย
1. เป็นเด็กหญิงแม่อายุ 12 ปี
2. ผู้หญิงอายุ 50 ปี ที่มาจากชลบุรีเป็นคนที่มีฐานะดี ไม่มีบุตรมาก่อนเป็นท้องแรก ตัดสินใจไม่ต้องการท้องต่อ มีคนที่รู้จักคุณหมอแนะนำมา เธอขับรถมาพร้อมกับสามี เธอบอกคุณหมอว่า ไม่รู้คิดยังไง จึงมาหาคุณหมอที่อยู่ห่างไกลมาก มาที่โรงพยาบาลใกล้ชายแดนไทยลาว โรงพยาบาลอำเภอก็เล็กๆ ล้อมรอบด้วยภูเขา แทนที่เธอจะแวะไปใช้บริการที่กรุงเทพ ส่วนคุณหมอก็ภูมิใจว่าคนไข้เชื่อใจ ไว้วางใจ มั่นใจคุณหมอที่อยู่โรงพยาบาลเล็กๆ ให้ช่วยเหลือเธอจนปลอดภัย
ผู้หญิงที่มีความทุกข์โชคดีที่ได้เจอคุณหมอ พยาบาลที่ดีเป็นกัลยาณมิตรที่แนะนำและทำการปลดทุกข์ให้แก่พวกเธอ แต่ยังมีผู้หญิงท้องไม่พร้อมจำนวนมากนับแสนคนที่ยังค้นหากัลยาณมิตรเช่นนี้ไม่เจอ
เครือข่ายอาสา RSA ปรารถนาอย่างยิ่งให้ผู้หญิงเหล่านี้เดินทางไปใช้บริการใกล้บ้าน ไม่ต้องเดินทางลำบาก ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายแพง เห็นคุณค่าแห่งศักดิ์ศรีของเธอ อยากให้มีระบบบริการยุติการตั้งครรภ์ที่เป็นมิตรในทุกโรงพยาบาลเช่นเดียวกับโรงพยาบาลแห่งนี้ ที่ไม่ต้องยึดติดกับผู้ให้บริการอย่างเดียว
ลุงหมอเรืองกิตติ์
เรื่องเล่าลุงหมอ ‘ท่ามกลางขุนเขา’ เมื่อผู้หญิงเผชิญปัญหา เป็นหน้าที่ที่ต้องช่วย (ตอนจบ)
โดย นพ.เรืองกิตติ์ ศิริกาญจนกูล ผู้ประสานงานเครือข่ายอาสา RSA
อ่านตอนแรกคลิก : https://rsathai.org/contents/17275