เรื่องเล่า

Sex symposium มันมีชื่อไทยว่า “การประชุมระดับชาติ สุขภาวะทางเพศ ครั้งที่ ๓ การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น จากยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติที่ยั่งยืน” จะยาวไปไหนวะ มันถูกจัดขึ้นมาโดย สสส. และหน่วยงานใหญ่ๆร่วมด้วยอีกหลายหน่วยงาน เค้าเชิญผมมาร่วมในการบรรยายในหัวเรื่อง “มุมมองของแพทย์ต่อการทำแท้งที่ปลอดภัย” “ชื่อเชยจังครับอาจารย์” ผมบอกกับอาจารย์ที่เคารพรักในฐานะที่ท่านจะเป็นผู้ดำเนินรายการในช่วงผม ท่านเคยเป็นประธานราชวิทยาลัยสูติฯ ของผมเอง ท่านบอกว่า กลัวคนไม่เข้าฟัง “ก็เล่นตั้งขื่อเสียแบบนี้” ผมยังไม่เลิก“แล้วแป๊ะจะตั้งขื่อว่าอย่างไร” เลยถูกท่านย้อนกลับ“หมอ ช่วยหนูด้วย หนูท้อง” ผมเสนอ ห้องของผม...

การตั้งท้องประเภทหนึ่งที่พวกผมพยายามอธิบายให้พวกเขาทั้งคู่ทราบว่า “ท้องต่อไม่ได้ ควรทำแท้ง” นั่นคือคู่สมรสที่มีลูกในท้องเป็นโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง เรื่องนี้อาจจะยากสักนิด แต่เชื่อไหม มันอยู่ในตัวพวกเรา จริงๆ เพราะผมกำลังพูดถึง “ระบบเลือดและการขนส่งออกซิเจน” ทันทีทันใดที่พวกเรามุดหัวออกมาจากจิ๋มของแม่แล้วแหกปากร้องแทบตายเพื่อที่จะหายใจเอาลมเข้าไปขยายปอดให้ได้นั้น กระบวนการแลกเปลี่ยนก๊าซของร่างกายก็เริ่มต้นขึ้นทันที อากาศถูกเราหายใจเข้าไปในปอด เข้าไปยังส่วนที่ลึกที่สุดซึ่งเป็นระบบหลอดเลือดฝอย ก๊าซออกซิเจนจะถูกดึงเข้าไปในหลอดเลือด โดยมีตัวมาจับคือฮีโมโกลบินบนผิวเม็ดเลือดแดง จากนั้นก็ถูกลำเลียงไปส่งยังส่วนอื่นๆของร่างกายต่อไปด้วยแรงปั๊มของหัวใจนั่นเอง ประเด็นของเรื่องที่กำลังจะเล่าก็คือ ฮีโมโกลบิน และความผิดปกติของฮีโมโกลบินบินนี้นี่เอง เราเรียกมันว่า “ธาลัสซีเมีย” เจ้าฮีโมโกลบินถูกกำหนดให้สร้างขึ้นมาด้วยพันธุกรรมของพ่อและแม่อย่างละครึ่ง คราวนี้ หากใครคนใดคนหนึ่งเกิดเป็นพาหะของความผิดปกติในการสร้างฮีโมโกลบิน ก็สามารถส่งพันธุกรรมนี้ไปให้ลูกด้วย และหากแจ๊กพ็อตจริงๆ ลูกเกิดได้รับพันธุกรรมของธาลัสซียเมียมาจากทั้งพ่อและแม่พร้อมกัน เขาก็จะเป็นโรคธาลัสซีเมียเต็มรูปแบบ บางแบบอาจจะแค่ซีดเล็กน้อย เม็ดเลือดแดงผิดรูป...

ช่วงปีใหม่ มีผู้รับบริการได้รับการส่งต่อจากสายปรึกษาท้องไม่พร้อม 1663 มายังเครือข่ายอาสา RSA เล่าว่าไปซื้อยาทางอินเทอร์เน็ตมาและสูญเงินไปถึง 15,000 บาท ดาว (นามสมมุติ) โทรมารับบริการปรึกษา ประจำเดือนของดาวไม่ปกติ มา 3-4 เดือนครั้ง เคยไปปรึกษาหมอบอกว่าไม่เป็นอะไร แต่จะส่งผลให้มีลูกยาก ดาวเล่าว่ามีเพศสัมพันธ์กับแฟนไม่ได้ป้องกัน แต่เพิ่งทราบว่าท้องเมื่อ 2 เดือนที่แล้ว ไม่รู้จะทำยังไง บอกแฟนแล้ว แฟนก็ให้ตัดสินใจเอง จึงได้เก็บเงินมาโดยตลอดเพื่อสั่งยาในเน็ตจนอายุครรภ์...

สวัสดีค่ะ เรามีประสบการณ์ทำแท้งมาเล่าค่ะ คือ..เราเกิดตั้งครรภ์โดยที่เราไม่พร้อม พ่อแม่เราไม่สามารถรับรู้ได้ เราเครียดมาก กังวลผลที่จะตามมา เราจึงค้นหาเน็ต เจอแต่ขายยาออนไลน์ เกือบจะตัดสินใจซื้อแล้วแต่กลัวอันตราย จึงหาข้อมูลและสอบถามผ่านทางเพจของเครือข่าย RSA ก็ค้นคลินิกต่างๆ ในเว็บไซต์ของ RSA ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด และก็เจอกับโรงพยาบาลแห่งหนึ่งที่เป็นโรงพยาบาลในเครือข่ายอาสา RSA เรามาที่โรงพยาบาลได้อัลตร้าซาวด์แล้วผลออกมาเราท้องได้ 15 สัปดาห์ เลยสอบถามค่าใช้จ่าย จนนัดวันมาเข้ารับบริการ คือคลินิกส่วนใหญ่ให้บริการที่อายุครรภ์แค่ 12...

ถ้าใครสักคนจะต้องถูกขูดมดลูก กรุณาช่วยถามหมอสักนิด ว่าหมอจะขูดด้วยเหล็กขูดหรือจะดูดด้วยหลอดพลาสติก เอาล่ะ มาเริ่มกัน ถาม: ใครกัน ที่จะต้องถูกขูดมดลูก? ตอบ: ผู้หญิง   เออ แน่ดิ ผู้ชายมันไม่มีมดลูกนี่นา ถึงแม้จะผ่าตัดแปลงเพศมาจนมีจิ๋มได้แล้ว มันก็ยังไม่มีมดลูก จะขูดหรือดูดในรูตูด มันก็ไม่ใช่กิจกรรมทางการแพทย์สักหน่อย   เราขูดหรือดูดโพรงมดลูกเพื่อการรักษาหรือวินิจฉัยโรคเท่านั้นครับ เป็นต้นว่า การตั้งท้องผิดปกติก็ทำแท้งซะ แท้งไม่ครบก็ดูดออกให้ครบซะ นี่คือการรักษา แต่หากเป็นการวินิจฉัย อันที่จริงก็ทำแบบเดียวกัน นั่นคือขูดหรือดูดเอาโพรงมดลูกออกมาเพื่อให้ได้ชิ้นเนื้อแล้วพาไปตรวจดูว่ามันเป็นมะเร็งหรือไม่ หลักๆก็มีเพียงเท่านี้   แล้วทำไมผมจึงจั่วหัวว่า ขูดหรือดูด   นั่นเพราะสมัยก่อน เรามีเทคโนโลยีในเรื่องแบบนี้ไม่มาก เราจึงใช้เครื่องมือที่เป็นเหล็กคมๆ...

ข่าวหน้าหนึ่ง จากหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ฉบับวันที่ 23 และ 27 สิงหาคม 2559 ที่อำเภอปราสาท จ.สุรินทร์ พบเด็กแฝดดับปริศนา โดยแม่วัย 22 ปี เบ่งลูกในห้องน้ำ แล้วอ้างว่าคลอดจนตาย ญาติพบจึงช่วยพาส่งโรงพยาบาล ส่วนแม่เสียเลือดมากจนหมดสติ ต่อมาตำรวจสอบสวนแม่สารภาพว่าลงมือฆ่าลูกแฝดทั้งสองคน โดยที่เธอมีสามีและลูกสองคนแล้วเลิกกัน พอมีแฟนใหม่ก็ท้อง แฟนไม่รับผิดชอบ เลยไม่ได้ไปฝากครรภ์ เพราะเธอไม่มีงานทำหลังคลอดเกรงว่าจะเป็นภาระเลี้ยงดูไม่ไหว จึงตัดสินใจแบบนี้ ลุงหมอคิดว่า...

นายแพทย์มรกต กรเกษม รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวถึงความคืบหน้าของ การช่วยเหลือหญิงที่ทำแท้งหลังตั้งครรภ์ขณะที่ยังไม่พร้อม และพบปัญหาการติดเชื้ออย่างรุนแรงหลังทำแท้งถึงร้อยละ 40 ทำให้อัตราการเสียชีวิตของผู้ทำแท้งสูงถึง 300 คนต่อแสน โดยร้อยละ 60 ของผู้ที่ทำแท้งเป็นวัยรุ่นและเยาวชน จึงมีการนำเสนอให้พัฒนาคุณภาพบริการหญิงหลังแท้ง และการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ โดยเน้นการรักษาภาวะแทรกซ้อนจากการแท้งที่ไม่ปลอดภัย การให้คำปรึกษาเพื่อป้องกันการแท้งซ้ำ และการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ด้วยเทคโนโลยีที่ปลอดภัยทันสมัยตามที่องค์การอนามัยโลกแนะนำ ซึ่งกระทรวงสาธารณสุข จะให้โรงพยาบาลทุกแห่งเร่งปรับเปลี่ยนใช้วิธีใหม่โดยเร็วสำหรับยาที่องค์การอนามัยโลกแนะนำในการรักษาการตกเลือดหลังแท้งและการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ ในระยะแรกของการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์มี 2 ชนิด ขณะนี้อยู่ระหว่างยื่นคำขอขึ้นทะเบียนในไทย แต่มีข้อบ่งใช้สำหรับเป็นยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน...

นี่เป็นบทความแรกของผมที่ปรากฏในสารสูตินรีแพทย์สัมพันธ์ ว่าด้วยเรื่องการทำแท้งครับ เมื่อวันที่ 20-22 กุมภาพันธ์ 2549 ที่ผ่านมา ผมมีโอกาสได้ไปเข้าร่วมประชุมประเมินผล “โครงการดูแลสุขภาพหญิงเกี่ยวกับการแท้ง” ซึ่งจัดโดยกองอนามัยการเจริญพันธุ์ ร่วมกับราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย ณ Cabbages & Condoms Resort เมืองพัทยา ในงานประชุมครั้งนี้ เราได้พบปะพูดคุยกันถึงเรื่องราวข่าวดี ที่พวกเราหมอสูติทั้งหลายเฝ้ารอมาเป็นเวลานาน นั่นก็คือ การมีราชกิจจานุเบกษาลงประกาศข้อบังคับแพทยสภา ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ ตามมาตรา 305...

สองสัปดาห์ที่ผ่านมานี้ เป็นช่วงเวลาของการตามหาชีพจรของตัวเอง ไหนจะไปกรุงเทพ พัทยา ไปๆ มาๆ หาดใหญ่ ทั้งนี้ก็เพราะว่าต้องไปเป็นวิทยากรในประเด็นที่คาบเกี่ยวกับศีลธรรมอย่างแรง เรื่องของเรื่องก็มีอยู่ว่า สัปดาห์ที่แล้ว ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทยได้จัดงานประชุมวิชาการประจำปีขึ้นที่โรงแรมแอมบาสซาเดอร์ จอมเทียน ในวันที่ 13-15 ตุลาคม และในวันที่ 12 นั้น ได้มี precongress workshop ก่อนหนึ่งวัน ซึ่งก็มีหลายเรื่องหลายห้องมากจนผมเองก็ยังจำได้ไม่หมดเลย แต่ที่จำได้แน่ๆ...

บทเรียนจากการใช้ข้อบังคับแพทยสภา ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ ตามมาตรา ๓๐๕ แห่งประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. ๒๕๔๘  นี่ก็ครบขวบปีที่สองแล้วสำหรับข้อบังคับที่ส่งผลต่ออนามัยการเจริญพันธุ์ของสตรีไทยฉบับนี้ ผมก็ยังไม่วายที่จะมาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับสมาชิกทุกท่านอีกเช่นเคย ก่อนอื่นขออนุญาตทบทวนกันสักนิดว่า ในมาตรา 305 ที่เราๆพยายามทำความคุ้นเคยกันอยู่นั้นประกอบด้วย 2 วรรค วรรคแรกก็คือ การยุติการตั้งครรภ์ที่ครรภ์นั้น ส่งผลกระทบต่อสุขภาพมารดา อย่าลืมนะครับว่า คำว่าสุขภาพตามนิยามขององค์การอนามัยโลกนั้น รวมถึงสุขภาพกายและใจ การใช้ข้อบังคับแพทยสภาฯนั้น ระบุว่า ในกรณีสุขภาพทางจิตนั้น แพทย์สามารถให้การวินิจฉัยได้เลยโดยที่ไม่ต้องปรึกษาจิตแพทย์ (อย่าลืมว่าเราก็จบพบ.มาเหมือนกัน) และในกรณีที่ทารกในครรภ์มีความพิการรุนแรงนั้น ในข้อบังคับฯก็ระบุว่า...